Μητρόπολη
Πρόγραμμα πανηγύρεως της Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας τῶν Καστριανῶν στὸ Παλαιὸ Πυλὶ
Γνωρίζουμε στοὺς εὐσεβεῖς Χριστιανούς, ὅτι στὶς 2 Φεβρουαρίου, ἑορτὴ τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου, πανηγυρίζει ὁ Ἱερὸς Ναὸς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας τῶν Καστριανῶν στὸ Παλαιὸ Πυλί.
Στὶς 5.00 τὸ ἀπόγευμα τῆς Τετάρτης 1ης Φεβρουαρίου θὰ τελεσθεῖ Μέγας Πανηγυρικὸς Ἑσπερινὸς χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ. Ναθαναήλ.
Τὸ πρωῒ τῆς Πέμπτης 2ας Φεβρουαρίου θὰ τελεσθεῖ Πανηγυρικὴ Ἀρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία.
Τὸ παρόν ἔχει θέση πρόσκλησης
Ἐκδήλωση στὴν Πνευματική Ἑστία γιὰ τὴν ἑορτὴ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν
Ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις Κώου καὶ Νισύρου μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν τὴ Δευτέρα 30 Ἰανουαρίου διοργανώνει ἑορταστικὴ ἐκδήλωση στὴν Πνευματικὴ Ἑστία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως προσκαλώντας σὲ αὐτὴ ὅλους τοὺς ἐκπαιδευτικοὺς τῆς Κῶ καὶ τῆς Νισύρου.
Μὲ τὴν καθιερωμένη πλέον ἐκδήλωση αὐτὴ ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις Κώου καὶ Νισύρου ἐπιθυμεῖ νὰ ἀναδείξει τὴν παρουσία τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν στὰ Ἑλληνικὰ γράμματα καὶ νὰ τιμήσει ὅλους τοὺς ἐκπαιδευτικούς, οἱ ὁποῖοι μὲ τὸν συνεχῆ ἀγῶνα καὶ τὸ ἀκούραστο ἐνδιαφέρον ποὺ ἐπιδεικνύουν μορφώνουν τοὺς νέους μας.
Στὴν ἐκδήλωση, ἡ ὁποία θὰ ξεκινήσει στὶς 12.00 μ.μ., θὰ ὁμιλήσει ὁ Ὁμότιμος Καθηγητὴς τοῦ Τμήματος Φιλολογίας τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Ἐθνικοῦ καὶ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν κ. Φώτιος Δημητρακόπουλος μὲ θέμα «Οἱ Τρεῖς Μέγιστοι Φωστῆρες τῆς Τρισηλίου Θεότητος» καὶ θὰ τὴν διανθίσουν μὲ λόγο καὶ μουσικὴ ὁμάδες μαθητῶν τῶν σχολείων τοῦ νησιοῦ μας ὑπὸ τὴν καθοδήγηση τῶν ἐκπαιδευτικῶν Βασιλικῆς Καλύβα καὶ Ἰωάννη Τοπαλίδη.
Ἡ ἐκδήλωση ἀπευθύνεται σὲ ὅλους τοὺς ἐκπαιδευτικοὺς ποὺ ὑπηρετοῦν καὶ διαβιοῦν στὴν Κῶ καὶ στὴ Νίσυρο εἴτε αὐτοὶ ἐργάζονται στὴ δημόσια πρωτοβάθμια καὶ δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση εἴτε δραστηριοποιοῦνται στὸν ἰδιωτικὸ ἐκπαιδευτικὸ χῶρο εἴτε ἔχουν ἀφυπηρετήσει.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Παραμονή Πρωτοχρονιᾶς τοῦ 2017 στό ἐξωκκλήσιο τοῦ Ἁγίου Βασιλείου στήν Κῶ
Ἐφέτος ζήσαμε ἕνα ἀλλιώτικο ἀπόγευμα παραμονῆς πρωτοχρονιᾶς. Μία ὁμάδα δραστήριων πιστῶν τῆς Κῶ μέ τή στήριξη καί τή βοήθεια τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κώου καί Νισύρου Ναθαναήλ ὀργάνωσε τήν τέλεση τοῦ Ἑσπερινοῦ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου στό Παλαιό Πυλί τῆς Κῶ.
Τό Παλιό Πυλί, γιά όσους δέν γνωρίζουν, εἶναι μία ἐντυπωσιακή καστροπολιτεία ἀπό τή βυζαντινή ἐποχή. Τό 1080 μ.Χ. ὁ Ὅσιος Χριστόδουλος ἔκτισε σέ αὐτή τήν Ἱερά Μονή τῆς Παναγίας Καστριανῶν, πού ἦταν καί τό πρῶτο μοναστήρι του στή Δωδεκάνησο. Ἀργότερα, ἀναζητώντας περισσότερη ἡσυχία, κατέφυγε στήν ἔρημη τότε Πάτμο τήν ὁποία τοῦ παρεχώρησε ὁ Αὐτοκράτορας Ἀλέξιος Α΄ Κομνηνός (1081-1118 μ.Χ.) ὡς ἀντάλλαγμα γιά τήν ἀπόδοση στό δημόσιο ταμεῖο τῆς περιουσίας πού κατεῖχε ἡ Παναγία Καστριανῶν στήν Κῶ καί σέ ἄλλα νησιά. Νά σημειώσουμε ὅτι τήν περιουσία αὐτή τοῦ εἶχε παραχωρήσει ὁ Κῶος μοναχός Ἀρσένιος Σκηνούριος ὅταν προσκάλεσε τόν Ὅσιο Χριστόδουλο στήν Κῶ.
Δέν γνωρίζαμε τό ξωκκλήσι, τό ὁποῖο βρίσκεται στούς βορεινούς πρόποδες τοῦ λόφου τοῦ Παλαιοῦ Πυλίου, λίγο μετά τό δάσος τοῦ Κονιαριοῦ. Τό παλαιότατο ἐκκλησάκι στό πέρασμα των αἰώνων εἶχε προσχωθεῖ ἀπό χώματα πού κατέβαζε ἡ βροχή ἀπό τούς παρακείμενους λόφους καί σχεδόν εἶχε χαθεῖ. Εὐτυχῶς, τό 1990 ὁ Ἰάκωβος Δ. Χατζηδαυίδ ἀνέλαβε τήν ἀποκατάστασή του μέ ἀποτέλεσμα σήμερα, πού ἀπόγονοί του, μαζί μέ τήν Ἱερά Μητρόπολη καί ἄλλους κατοίκους τῆς περιοχῆς ἔχουν ἀναλάβει τή φροντίδα του, ὁ ἐπισκέπτηςνά ἀντικρύζει ἕνα ὡραιότατο, ταπεινό, ἀλλά καί ὑποβλητικό συνάμα μονόχωρο ξωκκλήσι πού τόν ὁδηγεῖ σέ ἄλλους χρόνους …
Ὁ Ἑσπερινός ξεκίνησε νωρίς τό ἀπόγευμα τοῦ Σαββάτου. Χοροστάτησε, μέ τή χαρακτηριστική του ἁπλότητα, ὁ Σεβασμιώτατος καί οἱ ἱεροψάλτες ἀπέδωσαν κατανυκτικότατα καί μέ γοργό ρυθμό τούς ὕμνους τῆς διπλῆς ἑορτῆς τῆς 1ης Ἰανουαρίου. Στήν ἀκολουθία συμμετεῖχαν ὁ π. Ἰωάννης Διακοπαναγιώτης, Γενικός Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ὁ π. Μιχαήλ Τσακίρης, ἐφημέριος τῆς ἐνορίας τοῦ Ἀμανιοῦ, ὁ π. Ἀναστάσιος Τσουκνιᾶς καί ὁ διάκονος π. Ἀμβρόσιος Καμπούρογλου.
Παρά τό πολύ ἔντονο κρύο, τό ὁποῖο αὐξανόταν ὅσο ἔπεφτε ἡ νύκτα, πολλοί ἦταν αὐτοί πού εἶχαν συγκεντρωθεῖ γιά νά προσευχηθοῦν καί νά τιμήσουν τή μνήμη τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Ἀνάμεσά τους ὁ Ταξίαρχος κ. Στυλιανός Σεργεντάνης, Διοικητής τῆς 80 ΑΔΤΕ, καί ἡ Δημοτική Σύμβουλος κ. Ἰωάννα Ρούφα.
Τό τοπίο καί οἱ μνῆμες τῶν ἀσκητῶν πού ἔζησαν καί ἀσκήθηκαν στήν περιοχή ὑποβάλουν, κατά κυριολεξία, τόν προσκυνητή στήν αἴσθηση ὅτι βρίσκεται σέ ἄλλο χρόνο, στήν ἀκμάζουσα βυζαντινή Κῶ τοῦ 11ου αἰῶνα. Οἱ γύρω ἀπόκρημνοι βράχοι πού σκεπάζουν τό πλάτωμα πού βρίσκεται τό ἐξωκκλήσι μοιάζουν νά στεφανώνουν τό χῶρο. Τό ἀπόγευμα πού βρεθήκαμε ἐκεῖ σύννεφα κάλυπταν τόν οὐρανό κάνοντας ἀκόμη πιό κατανυκτικό τό περιβάλλον.
Γύρω ἀπό τό ἐκκλησάκι διατηροῦνται λείψανα παλαιοτέρων οἰκοδομημάτων, τά ὁποῖα προέρχονται ἀπό τόν παλαιό οἰκισμό πού ὑπῆρχε γύρω ἀπό τό βυζαντινό κάστρο τοῦ Παλαιοῦ Πυλίου. Μέ λιθόστρωτο μονοπάτι ὁ ἐπισκέπτης μπορεῖ νά ὁδηγηθεῖ στά σκαλοπάτια πού θά τόν ἀνεβάσουν στήν καστροπολιτεία καί στούς ναούς πού σώζονται ἐκεῖ.
Παλαιότερα σωζόταν τοιχογραφίες πού οἱ ἀρχαιολόγοι τίς τοποθετοῦν στόν 14ο καί στόν 17ο αἰῶνα. Μέσα εἶναι πολύ μικρό, μέ λευκούς τοίχους, καί γιά τό λόγο αὐτό οἱ περισσότεροι προσκυνητές παραμείναμε ἔξω ὑπομένοντας τό κρύο. Κάποιοι πῆραν τό μονοπάτι γιά τό Παλαιό Πυλί, ἐνῶ μέ τήν ὁλοκλήρωση τῆς Ἀκολουθίας προσφέρθηκε καρδιακό κέρασμα, πού ζέστανε τήν ὁμήγυρη.
Ὁμολογῶ ὅτι, παρά τό κρύο, δέν μᾶς ἔκανε καρδιά νά φύγουμε θέλοντας νά παρατείνουμε τήν ἐμπειρία νά ζήσουμε γιά λίγο σέ μια ἄλλη ἐποχή, σέ συνθῆκες ζεστές, πρωτόγνωρες.
Ὁ χῶρος εἶναι πολύ ὄμορφος γιά νά τόν ἐπισκεφθεῖ κάποιος μέ τήν οἰκογένειά του καί νά περάσει κάποιες ὧρες ἀνάπαυλας καί χαρᾶς, ἀλλά πραγματικά, δέν ξέρω ἄν μία ἡλιόλουστη μέρα μπορεῖ νά προσφέρει στόν ἐπισκέπτη τήν κατάνυξη καί τή ζεστασιά πού μᾶς προσέφερε τό παγωμένο ἀπόγευμα τῆς παραμονῆς τῆς Πρωτοχρονιᾶς τοῦ 2017!
Τά ἀναμμένα κεριά πού φώτιζαν διακριτικά τόν ναό, τό θυμίαμα πού ξεχυνόταν μέχρι ἔξω, οἱ φωνές τῶν ἱεροψαλτῶν, οἱ κατανυκτικοί ὕμνοι, οἱ νουθεσίες τοῦ δεσπότη μας, ἡ ζεστασιά αὐτῶν πού προετοίμασαν τό χῶρο καί τό κέρασμα, ὅλα δημιουργοῦσαν μία ἀτμόσφαιρα κατάλληλη γιά προσευχή … Καί αὐτό δέν τό λέω μέ διάθεση μιᾶς γλυκερῆς κατάνυξης πού συχνά θεωρεῖται προσόν στήν καλλιέργεια τῆς σχέσης μας μέ τόν Θεό καί τούς Ἁγίους, ἀλλά μέ τήν ἔννοια τῆς δημιουργίας τῶν προϋποθέσεων ἀπαγκίστρωσης ἀπό τίς πολλές βιοτικές μέριμνες, οἱ ὁποῖες μᾶς παρασύρουν, μᾶς κρατοῦν δέσμιους καί δέν μᾶς ἐπιτρέπουν νά δοῦμε τά πράγματα μέσα ἀπό μία ἄλλη προοπτική. Μέσα ἀπό μία προοπτική πού μᾶς ἐλευθερώνει ἀπό τά δεσμά καί τίς ἔγνοιες τῆς καθημερινότητας πού δυναμώνει τή διάθεσή μας γιά ἀγῶνα, γιά καλλιέργεια τῶν χαρισμάτων μας, γιά προσφορά ἀγάπης καί γιά μία διαφορετική στάση μας ἀπέναντι στά προβλήματα πού πολλές φορές μᾶς κάνουν νά λυγίζουμε, νά σκύβουμε ἐξουθενωμένοι.
Μέ αὐτές τίς σκέψεις ἄς ξεκινήσουμε τή νέα χρονιά καί ἄς προσπαθήσουμε, μέ πίστη καί ἔλπίδα, νά μην ἐπιτρέψουμε στίς δυσκολίες νά μᾶς λυγίσουν.
Ἄς προσβλέπουμε, ἀκόμη καί τή στιγμή πού τό φῶς μοιάζει νά χάνεται, νά σβήνει, στήν Ἀνατολή πού πάντοτε ἀκολουθεῖ τή νύχτα καί φωτίζει τά βήματά μας.
Ἐλπιδοφόρες οἱ σκέψεις καί μέ πίστη οἱ ἐπιλογές μας καί γιά τό 2017!
Καλή χρονιά!
Θεοφάνεια στήν πόλη τῆς Κῶ
Τό πρωί τῆς Παρασκευῆς 6 Ἰανουαρίου, τῶν Θεοφανείων, ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Ναθαναήλ χοροστάτησε κατά τήν ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου καί προσέφερε τή Θεία Εὐχαριστία στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Ἁγίου Νικολάου Κῶ.
Μετά τό πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας ὁ Σεβασμιώτατος τέλεσε τήν ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ καί ἐν συνεχείᾳ προέστη τῆς ἱερᾶς πομπῆς, ἡ ὁποία κατευθύνθηκε στήν πρό τοῦ Διοικητηρίου προβλήτα, ὅπου ἔγινε ὁ ἁγιασμός τῶν ὑδάτων.
Παρά τό ἔντονο κρύο καί τόν σφοδρό ἄνεμο πλῆθος πιστῶν παρακολούθησε τήν τελετή καί πολλοί νέοι βούτηξαν γιά νά πιάσουν τό Σταυρό.
Παρέστησαν ὁ Δήμαρχος Κῶ κ. Γεώργιος Κυρίτσης, ὁ Βουλευτής Δωδεκανήσου κ. Ἠλίας Καματερός, ὁ Ἔπαρχος Κῶ-Νισύρου κ. Γεώργιος Χαλκιδιός, ὁ Ταξίαρχος κ. Στυλιανός Σεργεντάνης, Διοικητής τῆς 80 ΑΔΤΕ, ὁ κ. Κώστας Σκανδαλίδης καί οἱ λοιπές στρατιωτικές καί πολιτικές ἀρχές.
Ἑσπερινός τοῦ Ἁγίου Βασιλείου στό ὁμώνυμο ἐξωκκλήσιο στό Παλαιό Πυλί
Τό ἀπόγευμα τῆς παραμονῆς Πρωτοχρονιᾶς τοῦ 2016 ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας χοροστάτησε στόν Ἑσπερινό τοῦ Ἁγίου Βασιλείου πού τελέστηκε στό ὁμώνυμο ἐξωκκλήσιο στούς πρόποδες τοῦ λόφου τοῦ Παλαιοῦ Πυλίου.
Ὁ Σεβασμιώτατος στὸ κήρυγμά του μετέφερε στοὺς συγκεντρωμένους προσκυνητὲς τὶς εὐχὲς καὶ τὶς εὐλογίες τοῦ Παναγιωτάτου Οἱκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου καὶ ἀνεφέρθη στή σεπτή μορφή τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, στήν ἀσκητικότητά του καί στήν ἀγάπη πού ἔδειχνε πρός ὅλους.
Παρά τό πολύ ἔντονο ψῦχος, τό ὁποῖο αὐξανόταν ὅσο ἔπεφτε ἡ νύκτα, πολλοί ἦταν αὐτοί πού εἶχαν συγκεντρωθεῖ γιά νά προσευχηθοῦν καί νά τιμήσουν τή μνήμη τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Ἀνάμεσά τους ὁ Ταξίαρχος κ. Στυλιανός Σεργεντάνης, Διοικητής τῆς 80 ΑΔΤΕ, καί ἡ Δημοτική Σύμβουλος κ. Ἰωάννα Ρούφα.
Στό τέλος προσεφέρθη στούς προσκυνητές κέρασμα.
Παρουσίαση τοῦ τόμου «Ἱερά Μητρόπολις Κώου καί Νισύρου, Παρελθόν καί Παρόν» στήν Πνευματική Ἑστία
Τό ἀπόγευμα τῆς Τετάρτης 28 Δεκεμβρίου 2016 παρουσιάστηκε στήν Πνευματική Ἑστία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κώου καί Νισύρου ὁ τόμος «Ἱερά Μητρόπολις Κώου καί Νισύρου, Παρελθόν καί Παρόν».
Τήν παρουσίαση ἀνέλαβαν ἡ κ. Μαίρη Φάκκου, Φιλόλογος, ἡ ὁποία παρουσίασε τά θέματα τῆς Κῶ, ἡ κ. Ἀσημένη Σακελλαρίδη, Θεολόγος, ἡ ὁποία παρουσίασε τά θέματα τῆς Νισύρου, καί ὁ κ. Μιχαήλ Σοφός, Ἀρχιτέκτων, ὁ ὁποῖος παρουσίασε τίς παλαιοχριστιανικές βασιλικές καί τά θέματα τῆς τέχνης.
Τήν ἐκδήλωση ἄνοιξε, μέ σύντομη εἰσαγωγή, ὁ συντονιστής κ. Ἀλέξανδρος Μαρκόγλου, Μαθηματικός, προσκαλώντας στό βῆμα τόν Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη μας, ὁ ὁποῖος μετέφερε στούς παρισταμένους τίς εὐχές καί τίς εὐλογίες τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου μας κ. κ. Βαρθολομαίου καί ἐξέφρασε τήν εὐγνωμοσύνη του γιά τήν ἀποστολή Πατριαρχικοῦ Μηνύματος γιά τόν ἐν λόγῳ τόμο. Ἐν συνεχείᾳ εὐχαρίστησε τόν Δήμαρχο Κῶ κ. Γεώργιο Κυρίτση γιά τήν ὁμόφωνη ἀπόφαση τοῦ Δήμου νά χρηματοδοτήσει τήν ἔκδοση, τόν συγγραφέα κ. Ἀνδρέα Ἰωσήφ Χατζημιχαήλ καί τούς λοιπούς συντελετές τοῦ τόμου γιά τήν προσπάθεια.
Ἀκολούθως, τό λόγο ἔλαβε ὁ Δήμαρχος Κῶ κ. Γεώργιος Κυρίτσης, ὁ ὁποῖος τόνισε τή σημασία τῆς ἐκδόσεως τέτοιων ἔργων γιά τήν τοπική ἱστορία καί τήν τοπική κοινωνία, καί ὁ Βουλευτής Δωδεκανήσου κ. Ἠλίας Καματερός, ὁ ὁποῖος συνεχάρη τούς συντελεστές γιά τήν προσφορά τους.
Ἀμέσως μετά ἔγιναν οἱ τρεῖς παρουσιάσεις καί ἡ ἐκδήλωση ἔκλεισε μέ τόν συγγραφέα κ. Ἀνδρέα Ἰωσήφ Χατζημιχαήλ, ὁ ὁποῖος μέ γλαφυρό τρόπο ἀναφέρθηκε στήν πορεία τῆς συγγραφῆς τοῦ ἔργου, εὐχαρίστησε τόν Σεβασμιώτατο γιά τήν πολυεπίπεδη συμπαράστασή του σέ ὅλα τά στάδια τῆς προετοιμασίας καί τόνισε ὅτι τό ἔργο ἀνήκει στούς κατοίκους τῶν δύο νήσων, καθώς πάρα πολλοί εἶναι αὐτοί πού συνέβαλαν στήν ὁλοκλήρωσή του.
Ἰδιαίτερη ἀναφορά ἔγινε στό τυπογραφεῖο Μπαλαλῆς Γραφικές Τέχνες, στό ὁποῖο ἔγινε ἡ προετοιμασία καί ἡ ἐκτύπωση τοῦ τόμου, ἀλλά καί στούς συνεργάτες πού βοήθησαν μέ κάθε τρόπο στήν ἄρτια ἐμφάνιση τοῦ ἔργου.
Οἱ Βουλευτές Δωδεκανήσου κ. Δημήτριος Γάκης καί Ἐμμανουήλ Κόνσολας ἀπέστειλαν συγχαρητήρια μηνύματα γιά τήν ἔκδοση.
Ἀνάμεσα στό πολυπληθές ἀκροατήριο, ἐκτός ἀπό τούς προαναφερθέντες ἦταν ὁ Ἔπαρχος Κῶ-Νισύρου κ. Γεώργιος Χαλκιδιός, ὁ Πρόεδρος τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου κ. Νικόλαος Μυλωνᾶς, ὁ Ταξίαρχος κ. Στυλιανός Σεργεντάνης, Διοικητής τῆς 80 ΑΔΤΕ, ὁ Σοφολογιώτατος Ἰμάμης τοῦ Πλατανίου κ. Σουκρή Δαμάδογλου, οἱ λοιπές ἀρχές, Ἀντιδήμαρχοι, Δημοτικοί καί Περιφερειακοί Σύμβουλοι.
Νά σημειώσουμε ὅτι ὁ τόμος διατίθεται στά Γραφεῖα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί στά βιβλιοπωλεῖα τῆς Κῶ στήν τιμή τῶν 20 €. Τά ἔσοδα διατίθενται στήν ἐνίσχυση τοῦ φιλανθρωπικοῦ ἔργου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
Πατριαρχικὴ Ἀπόδειξις ἐπί τοῖς Χριστουγέννοις (2016)
Ἀριθμ. Πρωτ. 1297
ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ
+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ,
ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
* * *
"Χριστοῦ δ᾿ ἐνανθρώπησις, ἄλλη μοι πλάσις" .
Ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ πεφιλημένα,
Ὑμνοῦμεν καὶ δοξάζομεν τὸν ἐν Τριάδι Θεόν, τὸν ἀξιώσαντα ἡμᾶς καὶ ἐφέτος νὰ φθάσωμεν εἰς τὴν μεγάλην ἑορτὴν τῆς ἐν "Βηθλεὲμ τῇ μικρᾷ" κατὰ σάρκα Γεννήσεως τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ Πατρός.
Ἑορτάζει ἐν χαρᾷ πεπληρωμένῃ ἡ Ἁγία Ἐκκλησία, ἧς "σάρκα ἀνέλαβεν" ὁ Χριστὸς σαρκωθείς , καταστήσας αὐτὴν "κόσμον τοῦ κόσμου" . Σκιρτᾷ διὰ τὰς θείας εὐλογίας ὄχι μόνον σύνολον τὸ ἀνθρώπινον γένος, ἀλλὰ "πᾶσα ἡ κτίσις". "Τὰ σύμπαντα σήμερον χαρᾶς πληροῦνται˙ Χριστοῦ τεχθέντος ἐκ τῆς Παρθένου".
Ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ "πρῶτον ἀκίνητον" τῶν Ἀρχαίων, ὁ Θεὸς ἡμῶν εἶναι καθ᾿ ἑαυτὸν κοινωνία ἀγάπης καὶ κινεῖται ἐν χρόνῳ ἀγαπητικῶς πρὸς τὸν ἄνθρωπον καὶ τὸν κόσμον. "Ἐν τούτῳ ἐστὶν ἡ ἀγάπη, οὐχ ὅτι ἡμεῖς ἠγαπήσαμεν τὸν Θεόν, ἀλλ᾿ ὅτι αὐτὸς ἠγάπησεν ἡμᾶς".
Ὁ προαιώνιος Λόγος τοῦ Πατρός, ὁ ὁποῖος ἔδωκεν εἰς τὸν ἄνθρωπον τὸ "εἶναι", χαρίζεται εἰς αὐτὸν διὰ τῆς Ἐνανθρωπήσεώς Του τὸ "εὖ εἶναι". "Τοῦτό ἐστιν ἡμῖν ἡ πανήγυρις, τοῦτο ἑορτάζομεν σήμερον, ἐπιδημίαν Θεοῦ πρὸς ἀνθρώπους, ἵνα πρὸς Θεὸν ἐκδημήσωμεν, ἢ ἐπανέλθωμεν..., ἵνα τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον ἀποθέμενοι τὸν νέον ἐνδυσώμεθα, καὶ ὥσπερ ἐν τῷ Ἀδὰμ ἀπεθάνομεν οὕτως ἐν τῷ Χριστῷ ζήσωμεν, Χριστῷ καὶ συγγεννώμενοι καὶ συσταυρούμενοι καὶ συνθαπτόμενοι καὶ συνανιστάμενοι" . Εἰς πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον εἶναι πλέον ἀνοικτὴ ἡ ὁδὸς τῆς κατὰ χάριν Θεώσεως. Ὅλοι εἴμεθα "Θεοῦ χωρητικοί". "Οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ˙ πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ".
Δυστυχῶς, τὸ Εὐαγγέλιον τῶν Χριστουγέννων κηρύσσεται καὶ πάλιν εἰς ἕνα κόσμον, ὅπου ἠχεῖ ἡ κλαγγὴ τῶν ὅπλων, ὅπου ἀσκεῖται ἀπρόκλητος βία εἰς βάρος ἀτόμων καὶ λαῶν, ὅπου κυριαρχεῖ ἀνισότης καὶ κοινωνικὴ ἀδικία. Ἀφόρητος εἶναι ἡ κατάστασις εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκονται τὰ ἀναρίθμητα παιδία, θύματα πολεμικῶν συγκρούσεων, ἐκρύθμων καταστάσεων, ποικιλωνύμων ἐκμεταλλεύσεων, διωγμῶν καὶ διακρίσεων, πείνης, πενίας καὶ ἐπωδύνων στερήσεων.
Κατὰ τὸν παρελθόντα Ἀπρίλιον εἴχομεν τὴν εὐκαιρίαν, μετὰ τοῦ Ἁγιωτάτου Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου καὶ τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου, νὰ διαπιστώσωμεν ἰδίοις ὄμμασιν ἐν Λέσβῳ τὰς περιπετείας τῶν προσφύγων καὶ τῶν μεταναστῶν καὶ ἰδίως τὰ ὀξέα προβλήματα τῶν ταλαιπωρημένων παιδίων, τῶν ἀθώων καὶ ἀνυπερασπίστων θυμάτων τῆς πολεμικῆς βίας, τῶν φυλετικῶν καὶ θρησκευτικῶν διακρίσεων καὶ τῆς ἀδικίας, ὁ ἀριθμὸς τῶν ὁποίων αὐξάνει συνεχῶς.
Ἡ ἑορτὴ τοῦ νηπιάσαντος δι᾿ ἡμᾶς Λόγου τοῦ Θεοῦ, τοῦ παιδίου Χριστοῦ, τὸν ἀφανισμὸν τοῦ ὁποίου ζητεῖ ἡ κοσμικὴ ἐξουσία συμφώνως πρὸς τὸν Εὐαγγελιστὴν Ματθαῖον , εἶναι ὑπόμνησις καὶ κλῆσις νὰ μεριμνήσωμεν διὰ τὰ παιδία, νὰ προστατεύσωμεν τὰ εὐάλωτα αὐτὰ θύματα καὶ νὰ σεβασθῶμεν τὴν ἱερότητα τῆς παιδικῆς ἡλικίας.
Τὰ παιδία καὶ αἱ εὐαίσθητοι ψυχαί των ἀπειλοῦνται βεβαίως καὶ εἰς τὰς χώρας τοῦ ἀνεπτυγμένου οἰκονομικῶς καὶ σταθερωτέρου πολιτικῶς κόσμου, ἀπὸ τὴν μεγάλην κρίσιν τοῦ γάμου καὶ τῆς οἰκογενείας, ἀπὸ ποικιλομόρφους παρεμβάσεις καὶ τὴν ἄσκησιν σωματικῆς καὶ ψυχικῆς βίας. Ἀλλοιώνεται ἡ παιδικὴ ψυχὴ ἐκ τῆς καταλυτικῆς ἐπιρροῆς τῶν ἠλεκτρονικῶν μέσων καὶ ἰδίως τῆς τηλεοράσεως καὶ τοῦ διαδικτύου εἰς τὴν ζωήν των καὶ ἀπὸ τὴν ριζικὴν ἀλλαγὴν τοῦ ἐπικοινωνιακοῦ περιβάλλοντος. Ὁ ἄκρατος οἰκονομισμὸς τὰ μετατρέπει ἐνωρὶς εἰς καταναλωτὰς καὶ ὁ εὐδαιμονισμὸς ἐξαφανίζει ταχύτατα τὴν παιδικὴν ἀθωότητα.
Ἐν ὄψει τῶν κινδύνων αὐτῶν ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀπευθυνθεῖσα "μετ᾿ ἰδιαιτέρας ἀγάπης καὶ στοργῆς" πρὸς τὰ παιδία καὶ τοὺς νέους, ἀναφέρει ἐν τῇ Ἐγκυκλίῳ αὐτῆς τὰ ἑξῆς: "Μέσα εἰς τὸν κυκεῶνα τῶν ἀλληλοαναιρουμένων ὁρισμῶν τῆς ταυτότητος τῆς παιδικῆς ἡλικίας, ἡ ἁγιωτάτη ἡμῶν Ἐκκλησία προβάλλει τὰ Κυριακὰ λόγια, "ἐὰν μὴ στραφῆτε καὶ γένησθε ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν" καὶ τὸ "ὅς ἐὰν μὴ δέξηται τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ὡς παιδίον, οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς αὐτήν" , ὡς καὶ ὅσα ἀναφέρει ὁ Σωτὴρ ἡμῶν δι᾿ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι "κωλύουν" τὰ παιδία νὰ Τὸν πλησιάσουν καὶ δι᾿ ὅσους τὰ "σκανδαλίζουν".
Τὸ μυστήριον τῶν Χριστουγέννων συμπυκνοῦται εἰς τοὺς λόγους τοῦ Κοντακίου τῆς ἑορτῆς "Δι᾿ ἡμᾶς γὰρ ἐγεννήθη παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός". Ὁ Θεὸς Λόγος ὡς παιδίον καὶ τὸ παιδίον ὡς Θεὸς ἀποκαλύπτεται εἰς ἀνθρώπους μὲ "καθαρὰν καρδίαν" καὶ μὲ τὴν ἁπλότητα τοῦ παιδίου. Τὰ παιδία κατανοοῦν ἀληθείας, τὰς ὁποίας "οἱ σοφοὶ καὶ οἱ συνετοὶ" ἀδυνατοῦν νὰ προσεγγίσουν. "Ἀπὸ παιδιὰ καὶ μόνον φτιάχνεις Ἱεροσόλυμα", σημειώνει ὁ Ἐλύτης εἰς τὸ "Ἐκ τοῦ πλησίον".
Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ,
Ἀπευθύνομεν ἔκκλησιν πρὸς πάντας, νὰ σέβωνται τὴν ταυτότητα καὶ τὴν ἱερότητα τῆς παιδικῆς ἡλικίας. Ἐνώπιον τῆς παγκοσμίου προσφυγικῆς κρίσεως, ἡ ὁποία θίγει κατ᾿ ἐξοχὴν τὰ δικαιώματα τῶν παιδίων, ἐνώπιον τῆς μάστιγος τῆς παιδικῆς θνησιμότητος, τῆς πείνης, τῆς παιδικῆς ἐργασίας, τῶν σωματικῶν κακώσεων καὶ τῆς ψυχολογικῆς βίας, ἀλλὰ καὶ τῶν κινδύνων ἀλλοιώσεως τῆς παιδικῆς ψυχῆς λόγῳ τῆς ἀνεξελέγκτου ἐκθέσεώς των εἰς τὴν ἐπιρροὴν τῶν συγχρόνων ἠλεκτρονικῶν μέσων ἐπικοινωνίας καὶ τῆς καθυποτάξεως αὐτῶν εἰς τὸν καταναλωτισμόν, ἀνακηρύσσομεν τὸ 2017 Ἔτος προστασίας τῆς ἱερότητος τῆς παιδικῆς ἡλικίας, καλοῦντες πάντας νὰ ἀναγνωρίζουν καὶ νὰ σέβωνται τὰ δικαιώματα καὶ τὴν ἀκεραιότητα τῶν παιδίων.
Ὅπως τονίζεται εἰς ἕτερον σπουδαῖον κείμενον τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου, ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, μὲ τὸν λόγον αὐτῆς, δὲν ἀποβλέπει πρωτίστως «εἰς τὸ νὰ κρίνῃ καὶ νὰ καταδικάσῃ τὸν κόσμον» , ἀλλὰ εἰς τὸ νὰ προσφέρῃ εἰς αὐτὸν ὡς ὁδηγὸν τὸ Εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τὴν ἐλπίδα καὶ βεβαιότητα ὅτι τὸ κακόν, ὑπὸ οἱανδήποτε μορφήν, δὲν ἔχει τὸν τελευταῖον λόγον εἰς τὴν ἱστορίαν καὶ δὲν πρέπει νὰ ἀφεθῇ νὰ κατευθύνῃ τὴν πορείαν της».
Προσκυνοῦντες ἐν ταπεινώσει καὶ κατανύξει τὸν Σωτῆρα ἡμῶν, ὅστις ἐπεσκέψατο ἡμᾶς ἐξ ὕψους, καὶ ἀνυμνοῦντες ᾄσμασιν ἐνθέοις τὸ μέγεθος τῆς περὶ ἡμᾶς θείας Οἰκονομίας, κλίνοντες τὸ γόνυ ἐνώπιον τῆς βρεφοκρατούσης Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἀπευθύνομεν ἐκ τοῦ ἀκοιμήτου Φαναρίου τὸν ἑόρτιον χαιρετισμὸν «Χριστὸς γεννᾶται˙ δοξάσατε. Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν˙ ἀπαντήσατε» πρὸς τὰ μακρὰν καὶ τὰ ἐγγὺς τέκνα τῆς Κωνσταντινουπολίτιδος Ἐκκλησίας καὶ ἀποστέλλομεν πρὸς αὐτὰ τὰς πατρικὰς εὐχὰς καὶ τὴν Πατριαρχικὴν ἡμῶν εὐλογίαν.
«Ἐνδυναμούμενοι ἐν τῇ χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» , ἂς ἀγωνισθῶμεν ἅπαντες ἐν ὁμοψυχίᾳ, ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ, τὸν καλὸν ἀγῶνα τῆς καινῆς ἐν Ἐκκλησίᾳ ζωῆς, τηροῦντες ὅσα ἐνετείλατο ἡμῖν ὁ Κύριος, ὁ ὢν μεθ᾿ ἡμῶν «πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» .
Χριστούγεννα ‚βις΄
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρὸς Θεὸν εὐχέτης πάντων ὑμῶν
Παρουσίαση τοῦ τόμου "Ἱερά Μητρόπολις Κώου καί Νισύρου, Παρελθόν καί παρόν".
Ὁ Δῆμος Κῶ καί ἡ Πνευματική Ἑστία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κώου καί Νισύρου σᾶς προσκαλοῦν στήν ἐκδήλωση πού θά πραγματοποιηθεῖ τήν Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2016 στίς 6.00 μ.μ. στήν Πνευματική Ἑστία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κώου καί Νισύρου γιά τήν παρουσίαση τοῦ τόμου τοῦ Ἀνδρέα Ἰωσήφ Χατζημιχαήλ, Μαθηματικοῦ, «Ἱερά Μητρόπολις Κώου καί Νισύρου, Παρελθόν καί Παρόν».
Τόν τόμο, ὁ ὁποῖος ἐκδόθηκε μέ χορηγία τοῦ Δήμου Κῶ ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Κώου καί Νισύρου, θά παρουσιάσουν οἱ
• Μαίρη Φάκκου, Φιλόλογος, γιά τά θέματα τῆς Κῶ
• Ἀσημένη Σακελλαρίδη, Θεολόγος, γιά τά θέματα τῆς Νισύρου
• Μιχαήλ Σοφός, Ἀρχιτέκτων, γιά τά θέματα τῆς ἐκκλησιαστικῆς τέχνης,
Τήν ἐκδήλωση θά συντονίσει ὁ Ἀλέκος Μαρκόγλου, Μαθηματικός.
Προσκυνηματική ἐπίσκεψη στή Μεγαλόχαρη στήν Τῆνο
Μεγάλος ἀριθμός προσκυνητῶν ἀπό τὴν Κῶ μέ ἐπικεφαλῆς τόν Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη μας ἐπισκέφθηκε τή νῆσο Τῆνο καί προσκύνησε τήν Ἱερά Εἰκόνα τῆς Παναγίας συμμετέχοντας σέ ἐκδρομή πού διοργανώθηκε ἀπό τό Τουριστικό Γραφεῖο «Enjoy Travel» κατά τό διήμερο 29-30 Ὀκτωβρίου.
Οἱ προσκυνητές ἔφτασαν τό πρωί τοῦ Σαββάτου στό νησί τῆς Μεγαλόχαρης καί ἐπισκέφθηκαν τήν Ἱερά Μονή Κεχροβουνίου, στήν ὁποία ἀσκήθηκε ἡ Ὁσία Πελαγία, ἡ μοναχή πού στό κελλί της εἶδε σέ ὅραμα τήν Παναγία πού τῆς ἀπεκάλυψε τόν τόπο πού ἦταν θαμμένη ἡ θαυματουργή εἰκόνα της.
Στή συνέχεια οἱ ἐπισκέπτες προσκύνησαν τόν Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου καί τῆς Ἁγίας Τριάδος στό χωριό Φαλατάδος. Στόν αὔλειο χῶρο αὐτοῦ τοῦ Ναοῦ μέ τόν ἐντυπωσιακό τροῦλλο διαμέτρου 18 μέτρων καί τίς εἰκόνες τοῦ 17ου αἰῶνα, ὑπάρχει τό ἄγαλμα τοῦ ἀνθρώπου πού σκάβοντας βρῆκε τή θαυματουργή εἰκόνα.
Τό ἀπόγευμα τοῦ Σαββάτου ὁ Σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν Ἑσπερινό πού τελέστηκε στόν Ἱερό Ναό Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί ὁ Πανοσ. Ἀρχιμ. Ἰάκωβος καλωσόρισε τόν Ποιμενάρχη μας καί τούς προσκυνητές ἐκ μέρους τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σύρου, Τήνου, Ἄνδρου, Κέας καί Μήλου κ. Δωροθέου Β΄ μέ θερμούς καί εὐγενεῖς λόγους.
Οἱ προσκυνητές περιηγήθηκαν στούς χώρους τοῦ Ἱδρύματος, ἐπισκέφθηκαν τό Βαπτιστήριο, τό Ἁγίασμα καί τούς μουσειακούς χώρους ὅπου φιλοξενοῦνται ἔργα τέχνης καί φυλάσσονται πολύτιμα τάματα πρός τήν Θεομήτορα. Ἐν συνεχείᾳ, θαύμασαν δαχτυλίδι πού ἀφιέρωσε ὡς τάμα στήν Παναγία ὁ Κολοκοτρώνης, τά μετάλλια πού ἀφιέρωσαν Ἕλληνες Ὀλυμπιονίκες καί μόλις άντίκρυσαν τήν τορπίλη πού βύθισε τήν «Ἕλλη» συνειδητοποίησαν πόσο στενά εἶναι συνδεδεμένη ἡ Ἑλλάδα καί ἡ Ὀρθοδοξία.
Τό πρωί τῆς Κυριακῆς 30 Ὀκτωβρίου ὁ Σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν Ὄρθρο καί τέλεσε τή Θεία Λειτουργία συμπαραστατούμενος ἀπό κληρικούς ἀπό τήν Τῆνο καί τήν Κῶ.
Ὁ Πανοσ. Ἀρχιμ. Ἰάκωβος καλωσόρισε ἐπίσημα τόν Ποιμενάρχη μας καί τούς προσκυνητές καί τόνισε τή σημασία τῆς χειροτονίας τοῦ Ποιμενάρχου μας ἀπό τόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαῖο κατά τήν ἑορτή τῆς Ὀρθοδοξίας στό Φανάρι.
Ὁ Μητροπολίτης μας εὐχαρίστησε τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σύρου, Τήνου, Ἄνδρου, Κέας καί Μήλου κ. Δωρόθεο Β΄ γιά τήν εὐλογία νά πραγματοποιηθεῖ τό προσκύνημα, καθώς καί τόν Ἀρχιερατικό Ἐπίτροπο Τήνου Πρωτοπρ. π. Γεώργιο Φανερό καί τούς ἄλλους πατέρες γιά τήν θερμή ὑποδοχή καί φιλοξενία. Μετέφερε τίς εὐχές καί τίς εὐλογίες τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου καί τόνισε τή δύναμη τῆς πίστεως, τή σημασία τῆς προσευχῆς καί τήν σπουδαιότητα πού αὐτά διαδραματίζουν στή ζωή μας.
Τό Ἑσπέρας τῆς Κυριακῆς οἱ προσκυνητές ἔχοντας τήν εὐλογία τῆς Μεγαλόχαρης, πλήρεις εὐφροσύνων αἰσθημάτων, ἐπέστρεψαν στήν Κῶ.
Ὁ Ἑσπερινός τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας στή Νίσυρο
Τό ἀπόγευμα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 2016 ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας χοροστάτησε στόν Πανηγυρικό Ἑσπερινό τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Ρωμαίας στό ἐξωκκλήσι της πού βρίσκεται στήν ἀγροτική περιοχή τῶν Κάτω Λάκκων στή Νίσυρο, ἐνῶ τόν Ἑσπερινό τέλεσε ὁ Ἡγούμενος τῆς Ἱ. Μ. Παναγίας Σπηλιανῆς Ἀρχιμ. τοῦ Οἰκουμ. Θρόνου π. Στέφανος Καλλιστῆς.
Ὁ Μητροπολίτης μας στό κήρυγμά του, ἀφοῦ μετέφερε στούς συγκεντρωμένους προσκυνητές τίς εὐχές καί τίς εὐλογίες τοῦ Παναγιωτάτου Οἱκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου, ἀνέφερε ὅτι ἔχουμε ὑποχρέωση νά προστατεύσουμε τούς ναούς μας γιατί μας συνδέουν μέ τούς προγόνους μας καί μέ τούς Ἁγίους μας. Σημείωσε δέ ὅτι ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης σέ κάθε εὐκαιρία ἐπισκέπτεται ἀκόμη καί τά ἐρειπωμένα πλέον χριστιανικά μνημεῖα.
Κλείνοντας την ὁμιλία του, ὁ Σεβασμιώτατος εὐχαρίστησε ὅλους τούς παρευρισκομένους, οἱ ὁποῖοι παρά τήν μεγάλη δυσκολία πρόσβάσεως λόγῳ τῆς καταστροφῆς τοῦ παλαιοῦ μονοπατιοῦ κατόρθωσαν νά φτάσουν μέχρι τό ἐξωκκλήσι καί νά προσκυνήσουν τήν Ἁγία Ἀναστασία.
Μετά τήν ἀκολουθία προσφέρθηκε ἑόρτιο κέρασμα.

