
Μητρόπολη
Λόγος Κατηχητήριος ἐπί τῇ ἐνάρξει τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς (2024)
+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ,
ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,
ΠΑΡ᾿ HΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ
* * *
Τιμιώτατοι ἀδελφοί Ἀρχιερεῖς καί τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα,
Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης μᾶς ἠξίωσε καί πάλιν νά εἰσέλθωμεν εἰς τήν ψυχωφελῆ περίοδον τοῦ Κατανυκτικοῦ Τριῳδίου καί νά φθάσωμεν εἰς τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Τεσσαρακοστήν, εἰς τό πλῆρες ἄνωθεν δωρημάτων καί σταυροαναστασίμου εὐφροσύνης στάδιον τῶν ἀσκητικῶν ἀγώνων. Κατά τό εὐλογημένον αὐτό διάστημα ἀποκαλύπτεται εὐκρινῶς ὁ πνευματικός πλοῦτος καί ὁ δυναμισμός τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί ἡ σωτηριολογική ἀναφορά ὅλων τῶν ἐκφάνσεών της.
Πολλά ἐδιδάχθημεν ἤδη ἐκ τῆς ἀδιεξόδου καί αὐτοδικαιωτικῆς ὑπερηφανίας τοῦ Φαρισαίου, ἐκ τοῦ ἀγόνου ἠθικισμοῦ καί τῆς σκληροκαρδίας τοῦ πρεσβυτέρου υἱοῦ τῆς παραβολῆς τοῦ ἀσώτου καί ἐκ τῆς ἀναλγησίας καί τῆς καταδίκης ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἠδιαφόρησαν διά τούς πεινῶντας, τούς διψῶντας, τούς ξένους, τούς γυμνούς, τούς ἀσθενεῖς καί τούς ἐν φυλακῇ «ἐλαχίστους ἀδελφούς» τοῦ Κριτοῦ. Ἐφανερώθη δέ εἰς ὅλους μας ἡ ἀξία καί ἡ ἰσχύς τῆς ταπεινώσεως καί τῆς μετανοίας, τῆς συγχωρητικότητος καί τῆς ἐλεημοσύνης, στάσεων, εἰς τήν καλλιέργειαν τῶν ὁποίων μᾶς καλεῖ μέ ἔμφασιν ἡ Ἐκκλησία κατά τήν ἀρχομένην περίοδον.
Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι καιρός εὐπρόσδεκτος πνευματικῆς, ψυχικῆς καί σωματικῆς καθάρσεως καί γυμνασίας, διερχομένων, ὡς ἠκούσαμεν εἰς τήν πρό ὀλίγου ἀναγνωσθεῖσαν εὐαγγελικήν περικοπήν, διά μέσου τῆς νηστείας, ἡ ὁποία δέν ἐπιτρέπεται νά τηρῆται «πρός τό θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις», καθώς καί διά τῆς συγχωρητικότητος πρός τούς ἀδελφούς: «Ἐάν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καί ὑμῖν ὁ Πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος» [1]. Αὐτό ἐξ ἄλλου ὁμολογοῦμεν καθ᾿ ἡμέραν εἰς τήν Κυριακήν προσευχήν μέ τό «ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν» [2].
Χθές, Σάββατον τῆς Τυροφάγου, ἡ Ἐκκλησία ἐτίμησε τήν μνήμην τῶν ἐν ἀσκήσει λαμψάντων Ἁγίων ἀνδρῶν καί γυναικῶν. Οἱ Ἅγιοι δέν εἶναι μόνον πρότυπα τῶν πιστῶν εἰς τόν καλόν ἀγῶνα τῆς ἐν Χριστῷ καί κατά Χριστόν ζωῆς, ἀλλά καί συνοδοιπόροι, φίλοι καί ἀρωγοί εἰς τόν ἀσκητικόν δόλιχον τῆς νηστείας, τῆς μετανοίας καί τῆς ταπεινώσεως. Δέν εἴμεθα μόνοι εἰς τήν προσπάθειάν μας, ἀλλά ἔχομεν εὐδοκοῦντα καί εὐλογοῦντα τόν Θεόν καί συμπαραστάτας τούς Ἁγίους καί τούς Μάρτυρας, μεσίτριαν δέ ὑπέρ πάντων ἡμῶν πρός Κύριον τήν Ἁγιόπρωτον Θεοτόκον. Ἡ ἁγιότης εἶναι τεκμήριον τῆς δυνάμεως τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ καί τῆς συνεργίας τοῦ ἀνθρώπου, ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, διά τῆς μετοχῆς εἰς τά ἱερά μυστήρια καί διά τῆς τηρήσεως τῶν θείων προσταγμάτων. Δέν ὑπάρχει «ἀδάπανος εὐλάβεια» καί «εὔκολος Χριστιανισμός», οὔτε «πλατεῖα πύλη» καί «εὔχωρος ὁδός», ἀπάγουσαι πρός τήν οὐράνιον Βασιλείαν [3].
Ἡ Ἐκκλησία συνεχῶς μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ἡ σωτηρία δέν εἶναι ἀτομικόν, ἀλλά ἐκκλησιαστικόν γεγονός, κοινόν ἄθλημα. Κατά τήν θεοσκέπαστον Ἁγίαν καί Μεγάλην Τεσσαρακοστήν, ἀποκαλύπτεται ἡ καθοριστική διά τήν πνευματικήν ζωήν τοῦ πιστοῦ σημασία τῆς μετοχῆς εἰς τήν ζωήν τῆς κοινότητος, εἰς τήν χριστιανικήν οἰκογένειαν καί τήν ἐνορίαν ἤ, ἀντιστοίχως, εἰς τό μοναστικόν κοινόβιον. Ἐπιθυμοῦμεν νά ἐξάρωμεν τήν λειτουργίαν τῆς χριστιανικῆς οἰκογενείας ὡς κοινότητος ζωῆς διά τήν βίωσιν τῆς πνευματικότητος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ὁ ἐν Ἁγίοις προκάτοχος τῆς ἡμῶν Μετριότητος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἀπεκάλεσε τήν οἰκογένειαν «Ἐκκλησίαν μικράν»[4]. Ὄντως, εἰς τήν οἰκογένειαν συντελεῖται ἐκκλησιοποίησις τῆς ὑπάρξεώς μας, ἀναπτύσσεται ἡ αἴσθησις τοῦ κοινωνικοῦ καί κοινοτικοῦ χαρακτῆρος τοῦ ἀνθρωπίνου βίου καί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, ἡ ἀγάπη, ὁ ἀλληλοσεβασμός καί ἡ ἀλληλεγγύη, βιοῦνται ἡ ζωή καί ἡ χαρά τῆς συμβιώσεως ὡς θεία δωρεά. Ἡ κοινή προσπάθεια ἐφαρμογῆς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ κανόνος καί τοῦ ἤθους τῆς νηστείας ἐν τῷ πλαισίῳ τῆς οἰκογενείας, ἀναδεικνύει τόν χαρισματικόν χαρακτῆρα τῆς ἀσκητικῆς βιοτῆς καί, εὐρύτερον, τήν βεβαιότητα ὅτι ὅλα τά ἀληθῆ, τά σεμνά καί τά δίκαια εἰς τήν ζωήν μας προέρχονται ἄνωθεν, ὅτι, παρά τήν ἰδικήν μας συνεργίαν καί συμβολήν, ὑπερβαίνουν, ἐν τέλει, τό ἀνθρωπίνως ἐφικτόν καί τά ἀνθρώπινα μέτρα. Ἐξ ἄλλου, ἡ κοινότης τοῦ βίου, ἡ οὐ ζητοῦσα τά ἑαυτῆς πρός ἀλλήλους ἀγάπη καί ἡ συγχωρητικότης δέν ἀφήνουν χῶρον εἰς τόν δικαιωματισμόν καί τήν αὐταρέσκειαν. Ἔκφρασιν αὐτοῦ τοῦ πνεύματος «κοινῆς ἐλευθερίας» καί εὐχαριστιακοῦ ἀσκητισμοῦ ἀποτελεῖ ἡ ἀδιάσπαστος σύνδεσις νηστείας, φιλανθρωπίας καί μετοχῆς εἰς τήν ἐνοριακήν καί λειτουργικήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ βίωσις τοῦ «σαρακοστιανοῦ κλίματος» εἰς τήν χριστιανικήν οἰκογένειαν ὁδηγεῖ εἰς τό βάθος τῆς ἀληθείας τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐμπειρίας καί ἀποτελεῖ κοιτίδα καί ἀφετηρίαν χριστιανικῆς μαρτυρίας εἰς τήν ἐκκοσμικευμένην σύγχρονον κοινωνίαν.
Εὔχεσθε, ἀδελφοί καί τέκνα, νά διατρέξωμεν ἅπαντες μέ ἔνθεον ζῆλον τό στάδιον τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἐν νηστείᾳ καί μετανοίᾳ, ἐν προσευχῇ καί κατανύξει, εἰρηνεύοντες ἐν ἑαυτοῖς καί μετ᾿ ἀλλήλων, κοινωνοῦντες τήν ζωήν, ἀναδεικνυόμενοι «πλησίον» τῶν ἐν ἀνάγκαις ἐν ἔργοις φιλανθρώποις, συγχωροῦντες ἀλλήλοις καί δοξολογοῦντες ἐν παντί τό ὑπερουράνιον ὄνομα τοῦ Θεοῦ τοῦ ἐλέους, δεόμενοι Αὐτοῦ ὅπως εὐδοκήσῃ νά φθάσωμεν κεκαθαρμέναις διανοίαις τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Ἑβδομάδα καί νά προσκυνήσωμεν ἐν χαρᾷ καί ἀγαλλιάσει τήν λαμπροφόρον Ἀνάστασίν Του.
Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή ͵βκδʹ
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν
__________
1. Ματθ. στʹ, 14.
2. Ματθ. στʹ, 12.
3. Πρβλ. Ματθ. ζʹ, 13-14.
4. Ἰ. Χρυσοστόμου, Ὑπόμνημα εἰς τήν πρός Ἐφεσίους ἐπιστολήν, κʹ, PG 62, 143.
Ἀνακοίνωση γιά τόν Ἑσπερινό τῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς
Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Κώου καί Νισύρου
ἀνακοινώνει ὅτι τήν
Κυριακή τῆς Τυρινῆς 17 Μαρτίου 2024
καί ὥρα 5.00 μ.μ.
στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό
Ἁγίου Νικολάου πόλεως Κῶ
θά τελεσθεῖ Ἀρχιερατικός Ἑσπερινός
ἐπί τῇ ἐνάρξει
τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς
χοροστατοῦντος τοῦ
Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας
κ. Ναθαναήλ,
ὁ ὁποῖος θά ἀναγνώσει
τήν καθιερωμένη Συγχωρητική Εὐχή.
Προκήρυξις Ἐφημεριακῆς Θέσεως
Π Ρ Ο Κ Η Ρ Υ Ξ Ι Σ
Ἔχοντες ὑπ’ ὄψιν τό ἄρθρον 15 τοῦ Κανονισμοῦ ὑπ’ ἀριθμ. 1/2013 Περί Ἐφημερίων καί Διακόνων τῆς Ἱερᾶς Ἐπαρχιακῆς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης (Φ.Ε.Κ. τ. Α’, 65/12-3-2013), ἔχοντος ἐφαρμογήν εἰς τάς Μητροπόλεις Δωδεκανήσου διά τοῦ ἄρθρου 6, παρ. 3β τοῦ Ν. 4218/2013 (Φ.Ε.Κ. τ. Α’, 268/10-12-2013), καί προκειμένου νά πληρώσωμεν τήν κενήν ὀργανικήν θέσιν Ἐφημερίου τῆς Ἐνορίας
Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀντιμαχείας Κῶ (Προσκύνημα)
καλοῦμεν τούς βουλομένους καί ἔχοντας τά κανονικά καί νόμιμα προσόντα, ὅπως ἐντός δέκα (10) ἡμερῶν ἀπό τῆς δημοσιεύσεως τῆς παρούσης ὑποβάλωσιν ἡμῖν τά ἀπαιτούμενα δικαιολογητικά, διά τήν κατάληψιν τῆς ἀνωτέρω κενῆς θέσεως.
Ἐν Κῷ, ἐν τῇ Ἱερᾷ Μητροπόλει τῇ 8ῃ Μαρτίου 2024
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΚΩΟΥ ΚΑΙ ΝΙΣΥΡΟΥ ΝΑΘΑΝΑΗΛ
ΕΚΔΗΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ π. ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΜΥΛΩΝΑ
ΕΚΔΗΜΙΑ
ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ
Οἰκονόμου π. ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΜΥΛΩΝΑ
ΕΤΩΝ 94
Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Κώου καί Νισύρου, μετά βαθυτάτης θλίψεως, ἀναγγέλλει εἰς τό εὐσεβές αὐτῆς πλήρωμα
τήν κατά τήν Κυριακήν 10ην Μαρτίου
πρός Κύριον ἐκδημίαν
τοῦ ἀοιδίμου
Πρεσβυτέρου π. Εὐαγγέλου Μυλωνᾶ
Ἐφημερίου τῶν Ἐνοριῶν
Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίας Τριάδος Ἀντιμαχείας Κῶ καί
Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀντιμαχείας Κῶ (Προσκύνημα)
εἰς τήν ὑπηρεσίαν τῆς ὁποίας ἐκδαπανήθη ἐργαζόμενος ἀγλαοκάρπως.
Ἡ Ἐξόδιος Ἀκολουθία θά ψαλεῖ τήν
Δευτέραν 11ην Μαρτίου στόν
Ἱερόν Ναόν Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀντιμαχείας Κῶ
στίς 2.00 μ.μ.
Τό σκήνωμα θά βρίσκεται ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ στίς 11.00 π.μ.
Ὁ ἐνταφιασμός τοῦ σκηνώματος
τοῦ ἀοιδίμου Πρεσβυτέρου π. Εὐαγγέλου
θά γίνει στό
Κοιμητήριο Τιμίου Σταυροῦ Ἀντιμαχειας Κῶ.
Παρακαλοῦμεν ὅπως εὔχεσθε διά τήν ἀνάπαυσιν
τῆς μακαρίας ψυχῆς τοῦ κεκοιμημένου
Πρεσβυτέρου π. Εὐαγγέλου Μυλωνᾶ
μετά τῶν Ἁγίων.
Ἀντί στεφάνου τά χρήματα θά δοθοῦν γιά φιλανθρωπικό σκοπό.
ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΑ ΕΓΓΟΝΙΑ
ΤΑ ΑΔΕΛΦΙΑ ΤΑ ΑΝΙΨΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΙΠΟΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ
Τοῦ ἀοιδίμου Πρεσβυτέρου Εὐαγγέλου εἴη αἰωνία ἡ μνήμη.
Ἀνακοινωθέν περί θεσμοθετήσεως γάμου μεταξύ ἀτόμων τοῦ ἰδίου φύλου ἐν Ἑλλάδι
Ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἡ ὁποία συνεδρίασε ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ μας Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ἐξέδωσε τό ἀκόλουθο Ἀνακοινωθέν σχετικά μέ τή θεσμοθέτηση γάμου μεταξύ ἀτόμων τοῦ ἰδίου φύλου στήν Ἑλλάδα:
Ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος, συνελθοῦσα ὑπό τήν προεδρίαν τῆς Α. Θ. Παναγιότητος εἰς τήν τακτικήν συνεδρίαν αὐτῆς, σήμερον, Τετάρτην, 24ην Ἰανουαρίου 2024, ὑπενθυμίζει εἰς τό εὐσεβές ποίμνιον τοῦ Πανσέπτου Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ἐπί τῇ συζητήσει περί θεσμοθετήσεως γάμου μεταξύ ἀτόμων τοῦ ἰδίου φύλου καί περί τεκνοθεσίας ἐν Ἑλλάδι, τήν δεσμευτικήν Ἀπόφασιν τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (Κρήτη, Ἰούνιος 2016), ὅτι «ἡ Ἐκκλησία δέν ἀποδέχεται διά τά μέλη αὐτῆς σύμφωνα συμβιώσεως τοῦ αὐτοῦ ἤ ἑτέρου φύλου καί πᾶσαν ἄλλην μορφήν συμβιώσεως, διαφόρου τοῦ γάμου» ὡς «τῆς ἐν Χριστῷ ἑνώσεως ἀνδρός καί γυναικός», ἡ ὁποία «συνιστᾷ μίαν μικράν ἐκκλησίαν ἤ μίαν εἰκόνα τῆς Ἐκκλησίας» (κείμενον «Τό μυστήριον τοῦ γάμου καί τά κωλύματα αὐτοῦ», Ι.10 καί 4). Σημειοῦται συγχρόνως, ὅτι τά συνάπτοντα τοιαύτας μορφάς συμβιώσεως μέλη τῆς Ἐκκλησίας πρέπει νά ἀντιμετωπίζωνται μετά ποιμαντικῆς εὐθύνης καί ἐν Χριστῷ ἀγάπης.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου
Πρόγραμμα πανηγύρεως τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας Καστριανῶν στό Παλαιό Πυλί
Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Κώου καί Νισύρου
ἀνακοινώνει ὅτι
στίς 2 Φεβρουαρίου,
ἑορτή τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου,
πανηγυρίζει
ἡ Ἱερά Μονή Παναγίας Καστριανῶν
στό Παλαιό Πυλί.
Τήν Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου, στίς 4.30 μ.μ.,
θά τελεσθεῖ Μέγας Ἀρχιερατικός Ἑσπερινός.
Τήν Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου, στίς 7.00 π.μ.,
θά τελεσθεῖ Ὄρθρος καί
Ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία.
Τό παρόν ἔχει θέση προσκλήσεως
Ἐκδήλωση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κώου καί Νισύρου γιά τήν ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν
Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Κώου καί Νισύρου, μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, διοργανώνει τήν Τρίτη 30 Ἰανουαρίου 2024 ἑορταστική ἐκδήλωση στήν Αἴθουσα τῆς Πνευματικῆς Ἑστίας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως προσκαλώντας σέ αὐτή ὅλους τούς ἐκπαιδευτικούς τῆς Κῶ καί τῆς Νισύρου.
Μέ αὐτήν τήν ἐκδήλωση ἡ Ἱερά Μητρόπολις ἐπιθυμεῖ νά ἀναδείξει τήν παρουσία καί τήν προσφορά τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν στά Ἑλληνικά Γράμματα καί στήν Ἑλληνική Παιδεία καί νά τιμήσει ὅλους τούς ἐκπαιδευτικούς, οἱ ὁποῖοι μέ τόν συνεχῆ ἀγῶνα καί τό ἀμείωτο ἐνδιαφέρον πού ἐπιδεικνύουν προσφέρουν τό ἀγαθό τῆς γνώσεως στούς νέους μας.
Στήν ἐκδήλωση, ἡ ὁποία θά ξεκινήσει στίς 06.00 μ.μ., θά ὁμιλήσει ἡ κ. Βασιλική Κοσμίδου, Καθηγήτρια Θεολόγος τοῦ 1ου Γυμνασίου Κῶ «Ἱπποκράτειον», μέ θέμα «Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες: διαχρονικά πρότυπα παιδείας καί ἀρετῆς».
Τήν ἐκδήλωση θά πλαισιώσει μουσικά ἡ Χορωδία τοῦ Συλλόγου Ἐκπαιδευτικῶν Πρωτοβάθμιας Ἐκπαίδευσης Κῶ-Νισύρου ὑπό τή διεύθυνση τοῦ κ. Χρήστου Γαμβρέλλη, τ. Διευθυντοῦ τοῦ 2ου Δημοτικοῦ Σχολείου Κῶ, μέ ἐπιλογή τραγουδιῶν ἀπό τό ἔργο τοῦ συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλου.
Ἡ ἐκδήλωση ἀπευθύνεται ἀποκλειστικά στούς ἐκπαιδευτικούς πού ὑπηρετοῦν καί διαβιοῦν στήν Κῶ καί στή Νίσυρο εἴτε αὐτοί ἐργάζονται στή δημόσια Πρωτοβάθμια καί Δευτεροβάθμια Ἐκπαίδευση εἴτε δραστηριοποιοῦνται στόν ἰδιωτικό ἐκπαιδευτικό χῶρο εἴτε ἔχουν ἀφυπηρετήσει εἴτε ἀπασχολοῦνται σέ ἄλλο ἐπαγγελματικό τομέα.
Ἐπισκέπτες ἀπό τή Νίσυρο εἶπαν τά Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα στόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κώου καί Νισύρου κ. Ναθαναήλ
Μέ πολύ μεγάλη συμμετοχή πραγματοποιήθηκε τήν Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023
ἐπίσκεψη κατοίκων τῆς Νισύρου στό νησί τῆς Κῶ
γιά νά ψάλουν τά Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα
στόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη
Κώου καί Νισύρου κ. Ναθαναήλ.
Ἡ ἐπίσκεψη διοργανώθηκε ἀπό τά Κατηχητικά Σχολεῖα Νισύρου καί τόν ὑπεύθυνο γιά τή λειτουργία τους,
κ. Σταῦρο Ὀρσάρη, τόν Σύλλογο Γονέων καί Κηδεμόνων Γυμνασίου μέ Λυκειακές Τάξεις Νισύρου καί τόν Πολιτιστικό Σύλλογο Νισύρου «Ὁ Διαβάτης».
Τή διδασκαλία τῆς χορωδίας ἀνέλαβε κ. Καλλιόπη Πάχου, Μουσικός, καί ἡ κ. Μαρίκα Φραζῆ τή σύνθεση τῶν ἔμμετρων στίχων, πού ἔψαλαν τά περίπου 80 μέλη της. Τή χορωδία συνόδευσαν οἱ μουσικοί Εὐγένιος Καζάντης, Σιδερής Κοντογιάννης καί οἱ μικροί Θρασύβουλος Νίκας καί Ἰωάννης Καζάντης.
Ὁ Σεβασμιώτατος ὑποδέχθηκε τούς ἐπισκέπτες ἀπό τή Νίσυρο μπροστά στό Μητροπολιτικό Συγκρότημα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καί, μέ πατρική ἀγάπη καί μεγάλη συγκίνηση, ἄκουσε τά κάλαντα εὐλογώντας τόν καθένα ξεχωριστά. Στό τέλος τούς προσέφερε Ἡμερολόγια, μπρελόκ καί γλυκά.
Ἐπικεφαλής τῆς ἐπισκέψεως ἦταν ὁ κ. Σταῦρος Ὀρσάρης, ὑπεύθυνος τῶν Κατηχητικῶν Σχολείων Νισύρου. Τά παιδιά, ἐκτός ἀπό τόν κ. Ὀρσάρη, συνόδευσαν Μέλη τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐπιτροπῆς τῆς Ἐνορίας Ἱεροῦ Ναοῦ Γενεσίου Θεοτόκου Ἐμπορειοῦ, ὁ Διοικητής τοῦ Λιμενικοῦ Σταθμοῦ τῆς Νισύρου κ. Λάμπρος Σαραντόπουλος, Σημαιοφόρος τοῦ Λιμενικοῦ Σώματος, σύσσωμο τό Διοικητικό Συμβούλιο τοῦ Συλλόγου Γονέων καί Κηδεμόνων Γυμνασίου μέ Λυκειακές Τάξεις Νισύρου καί μέλη τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τοῦ Πολιτιστικοῦ Συλλόγου «Ὁ Διαβάτης».
Ἀκολουθοῦν τά Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα πού ἔψαλαν τά παιδιά καί οἱ ἄλλοι ἐπισκέπτες ἀπό τή Νίσυρο στόν Σεβασμιώτατο:
Ἐμεῖς ἡ νέα γενεά, μέ θάρρος καί μ᾿ ἐλπίδα,
ἄς ποῦμε τήν πρωτοχρονιά στή λατρευτή πατρίδα.
-Ἐπί τῷ νέῳ ἔτει μας, πού μόλις ἀνατέλλει,
εὐχόμεθα στόν Ὕψιστο, ὑγεία νά σᾶς στέλλει.
- Ἔχομε τήν πεποίθηση κι ὅλοι τό βεβαιοῦμε,
πώς θά μᾶς βοηθήσετε καί σᾶς εὐχαριστοῦμε.
- Δῶστε ὅλοι τόν ὄβολό σας κι εἶναι μέγας ὁ σκοπός,
ἱερώτατος ἐν γένει καί ἐκπαιδευτικός.
- Ἕνωμένοι, ἀδελφωμένοι, ὅλοι ἄς γιορτάσουμε,
τήν βραδιά τήν τιμημένη μίση ἄς ξεχάσουμε.
- Ἡ Παναγιά ἡ Σπηλιανή μᾶς ἔστειλε καί φέτος,
γιά νά Σοῦ ποῦμε κάλαντα καί γιά τό Νέο Ἔτος.
- Ἤρθαμε φέτος εἰς τήν Κῶ, τά κάλαντα νά ποῦμε
εἰς τόν καλό μας Δέσποτα, ὅπου τόν ἀγαποῦμε.
- Ἤρθαμε ὅλοι μας στήν Κῶ μικροί μεγάλοι ἀνθρώποι,
μέ τήν Μαρίκα ἀρχηγό, ἀλλά καί μέ τήν Πόπη.
- Χρόνια πολλά καί νάν καλά, καί πάντα μέ ὑγεία,
καί νά ᾿χεις χάρη ἐπάνω Σου τῆς Θείας Εὐλογίας.
- Εἴμαστε ὅλοι τυχεροί πού ἔχουμε ἐσένα,
Μητροπολίτη, Δέσποτα μά καί καλό Ποιμένα.
- Τίς προσευχές νά ἑνώσουμε μαζί μέ τίς δικές μας
νά ἔρθει εἰρήνη ἐπί τῆς γῆς, γαλήνη στίς καρδιές μας.
- Συγχώρεσέ μας Δέσποτα, ἄν Σέ στεναχωροῦμε,
ἀλλά νά ξέρεις πώς ἐμεῖς πολύ Σέ ἀγαποῦμε.
- Νά πεῖς στόν Πατριάρχη μας ὅτι Τόν ἀγαποῦμε,
καί σύντομα στή Νίσυρο νά Τόν ὑποδεχθοῦμε.
- Ἡ Σπηλιανή ἡ Παναγιά, μάνα μας καί κυρά μας,
νά σ᾿ ἔχει πάντοτε καλά, γιατί ᾿σαι στήν καρδιά μας.
- Στήν Ἔπαρχο εὐχόμαστε νά ᾿χει καλή θητεία,
κι ἡ Παναγιά ἡ Σπηλιανή νά τῆς χαρίζει ὑγεία.
- Δῶστε ὅλοι τόν ὀβολό σας κι εἶναι μέγας ὁ σκοπός,
ἱερώτατος ἐν γένει καί ἐκπαιδευτικός.
- Ἕνωμένοι, ἀδελφωμένοι, ὅλοι ἄς γιορτάσουμε,
τήν βραδιά τήν τιμημένη μίση ἄς ξεχάσουμε.
Πατριαρχικὴ Ἀπόδειξις ἐπί τοῖς Χριστουγέννοις (2023)
+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
* * *
Τιμιώτατοι ἐν Χριστῷ ἀδελφοί Ἱεράρχαι καί πεφιλημένα τέκνα,
Ἄνωθεν εὐδοκίᾳ ἑορτάζομεν καί ἐφέτος ἐν ψαλμοῖς καί ὕμνοις καί ᾠδαῖς πνευματικαῖς τήν κατά σάρκα Γέννησιν τοῦ προαιωνίου Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, τήν φανέρωσιν δηλονότι τοῦ μυστηρίου τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἀνθρώπου. Κατά τόν Ἅγιον Νικόλαον Καβάσιλαν, τά τελούμενα εἰς τήν Θείαν Λειτουργίαν εἶναι «τῆς ἐνανθρω-πήσεως τοῦ Κυρίου μυσταγωγία», τό δέ ἐν τοῖς προοιμίοις αὐτῆς δοξολογικόν «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» μαρτυρεῖ «ὅτι διά τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Κυρίου πρῶτον ἐμάνθανον οἱ ἄνθρωποι ὡς εἴη τρία πρόσωπα ὁ Θεός» [1]. Ὁ ἱερός πατήρ διακηρύττει ὅτι ὁ Κύριος καί Σωτήρ ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός «τόν ἀληθινόν ἄνθρωπον καί τέλειον καί τρόπων καί ζωῆς καί τῶν ἄλλων ἕνεκα πάντων πρῶτος καί μόνος ἔδειξεν» [2].
Ἡ πρόσληψις τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ καί ἡ διάνοιξις τῆς ὁδοῦ τῆς κατά χάριν θεώσεως εἰς τόν ἄνθρωπον προσδίδουν εἰς αὐτόν ἀνυπέρβλητον ἀξίαν. Ἡ λήθη αὐτῆς τῆς ἀληθείας ὁδηγεῖ εἰς μείωσιν τοῦ σεβασμοῦ πρός τό ἀνθρώπινον πρόσωπον. Ἡ ἄρνησις τοῦ ὑψηλοῦ προορισμοῦ τοῦ ἀνθρώπου ὄχι μόνον δέν τόν ἀπελευθερώνει, ἀλλά ὁδηγεῖ εἰς ποικίλας συρρικνώσεις καί διχασμούς. Ἄνευ συνειδήσεως τῆς θείας προελεύσεώς του καί τῆς ἐλπίδος τῆς αἰωνιότητος, ὁ ἄνθρωπος δυσκολεύεται νά παραμείνῃ ἀνθρώπινος, ἀδυνατεῖ νά διαχειρισθῇ τάς ἀντιφάσεις τῆς «ἀνθρωπίνης καταστάσεως».
Ἡ χριστιανική κατανόησις τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως προσφέρει λύσιν τῶν προβλημάτων, τά ὁποῖα δημιουργοῦν ἡ βία, ὁ πόλεμος καί ἡ ἀδικία εἰς τόν κόσμον μας. Ὁ σεβασμός τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, ἡ εἰρήνη καί ἡ δικαιοσύνη εἶναι δῶρον τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐγκαθίδρυσις ὅμως τῆς κομισθείσης ὑπό τοῦ Χριστοῦ εἰρήνης ἀπαιτεῖ συμμετοχήν καί συνεργίαν τῶν ἀνθρώπων. Ἡ χριστιανική τοποθέτησις εἰς τό θέμα τοῦ ἀγῶνος διά τήν εἰρήνην συγκροτεῖται διά τῶν λόγων τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος εὐαγγελίζεται τήν εἰρήνην, χαιρετᾷ μέ τό «Εἰρήνη ὑμῖν» καί παροτρύνει τούς ἀνθρώπους νά ἀγαποῦν τούς ἐχθρούς των [3]. Ἡ ἐν Χριστῷ ἀποκάλυψις χαρακτη-ρίζεται ὡς «εὐαγγέλιον τῆς εἰρήνης» [4]. Αὐτό σημαίνει ὅτι δι᾿ ἡμᾶς τούς Χριστιανούς, ἡ ὁδός πρός τήν εἰρήνην εἶναι ἡ εἰρήνη, ὅτι ἡ μή βία, ὁ διάλογος, ἡ ἀγάπη, ἡ συγχώρησις καί ἡ καταλλαγή ἔχουν προτεραιότητα ἀπέναντι εἰς ἄλλας μορφάς ἐπιλύσεως διαφορῶν. Μέ σαφήνειαν περιγράφεται η θεολογία τῆς εἰρήνης εἰς τό κείμενον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου «”Ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς”. Τό κοινωνικό ἦθος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» (2020): «Τίποτε δέν ἀντιτίθεται περισσότερο στό θέλημα τοῦ Θεοῦ γιά τά πλάσματά Του πού ἔχουν δημιουργηθεῖ κατ᾿ εἰκόνα καί καθ᾽ὁμοίωσή Του, ἀπό τή βία πού ἀσκεῖται ἐναντίον τοῦ πλησίον… Μποροῦμε ὀρθά νά ἰσχυριστοῦμε ὅτι ἡ βία ἀποτελεῖ τήν κατ᾿ ἐξοχήν ἁμαρτία. Πρόκειται γιά τήν τέλεια ἀντίθεση μεταξύ τῆς κτιστῆς μας φύσης καί τῆς ὑπερφυσικῆς μας κλήσης πρός ἀναζήτηση τῆς ἀγαπητικῆς ἕνωσης μέ τόν Θεό καί τόν πλησίον μας… Ἡ εἰρήνη ἀποτελεῖ μία πραγματική ἀποκάλυψη τῆς βαθύτερης πραγματικότητας τῆς δημιουρ-γίας σύμφωνα πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, καί τῆς μορφῆς ὅπως τήν σχεδίασε Ἐκεῖνος κατά τίς αἰώνιες βουλές Του»[5].
Ἡ εἰρήνη δέν εἶναι δεδομένη καί αὐτονόητος, ἀλλά χρέος, κατόρθωμα, διαρκής μέριμνα καί ἀδιάκοπος ἀγών διά τήν διατήρησίν της. Δέν ὑπάρχουν αὐτοματισμοί καί μόνιμοι συνταγαί. Ἀπέναντι εἰς τάς ἑκάστοτε ἀπειλάς τῆς εἰρήνης ἀπαιτεῖται ἐγρήγορσις, βούλησις διά λύσιν τῶν προβλημάτων διά μέσου τοῦ διαλόγου. Οἱ μεγάλοι ἥρωες τῆς πολιτικῆς εἶναι οἱ ἀγωνισταί τῆς εἰρήνης. Ἡμεῖς συνεχίζομεν νά τονίζωμεν τόν εἰρηνοποιητικόν ρόλον τῶν θρησκειῶν, εἰς μίαν ἐποχήν κατά τήν ὁποίαν ἀσκεῖται κριτική εἰς τάς θρησκείας, ἐπειδή, ἀντί νά ἀναδεικνύωνται δυνάμεις εἰρἠνης, ἀλληλεγγύης καί καταλλαγῆς, τροφοδοτοῦν τόν φανατισμόν καί τήν βίαν «ἐν ὀνόματι τοῦ Θεοῦ: Πρόκειται περί ἀλλοτριώσεως τῆς θρησκευτικῆς πίστεως καί ὄχι περί συμφυοῦς μέ αὐτήν φαινομένου. Ἡ γνησία πίστις εἰς τόν Θεόν εἶναι ὁ αὐστηρότερος κριτής τοῦ θρησκευτικοῦ φανατισμοῦ. Αἱ θρησκεῖαι εἶναι οἱ φυσικοί σύμμαχοι ὅλων τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται διά τήν εἰρήνην, τήν δικαιοσύνην καί τήν προστασίαν τῆς κτίσεως ἀπό τήν ἀνθρωπογενῆ καταστροφήν.
Ἡ ἀνθρωπότης τιμᾷ ἐφέτος τήν 75ην ἐπέτειον τῆς Οἰκουμενικῆς Διακηρύξεως τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου (10 Δεκεμβρίου 1948), ἡ ὁποία ἀποτελεῖ σύνοψιν τῶν θεμελιωδῶν ἀνθρωπιστικῶν ἰδεωδῶν καί ἀξιῶν, «τό κοινόν ἰδανικόν, εἰς τό ὁποῖον πρέπει νά κατατείνουν ὅλοι οἱ λαοί καί ὅλα τά ἔθνη». Τά δικαιώματα τοῦ ἀνθρώπου, κεντρικόν σημεῖον ἀναφορᾶς τῶν ὁποίων εἶναι ἡ προστασία τῆς ἀνθρωπίνης ἀξιοπρεπείας καί τῶν ἀτομικῶν, κοινωνικῶν, πολιτισμικῶν, οἰκονομικῶν καί περι-βαλλοντικῶν ὅρων της, κατανοοῦνται εἰς τήν ἀρχικήν δυναμικήν των, ἐάν ἀναγνωρισθοῦν ὡς θεμέλιον καί κριτήριον τῆς παγκοσμίου εἰρήνης, τήν ὁποίαν συνδέουν μέ τήν ἐλευθερίαν καί τήν δικαιοσύνην. Ἐν τῇ ἐννοίᾳ ταύτῃ, τό μέλλον τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου καί τῆς εἰρήνης συνδέεται καί μέ τήν συμβολήν τῶν θρησκειῶν εἰς τήν ὑπόθεσιν τοῦ σεβασμοῦ καί τῆς πραγματώσεώς των.
Μέ τοιαύτας σκέψεις καί ἑόρτια αἰσθήματα, ἐν πλήρει βεβαιότητι ὅτι ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας καθ᾿ ἑαυτήν ἀποτελεῖ ἀντίστασιν εἰς τόν ἀπανθρωπισμόν, ἀπό ὅπου καί ἄν αὐτός προέρχεται, καλοῦντες πάντας ὑμᾶς εἰς τόν καλόν ἀγῶνα τῆς οἰκοδομῆς ἑνός πολιτισμοῦ εἰρήνης καί καταλλαγῆς, εἰς τόν ὁποῖον ὁ ἄνθρωπος θά βλέπῃ εἰς τό πρόσωπον τοῦ συνανθρώπου του τόν ἀδελφόν καί τόν φίλον καί ὄχι τόν ἐπίβουλον καί τόν ἐχθρόν, καί ὑπενθυμίζοντες εἰς ὑμᾶς πάντας, ἀδελφοί καί τέκνα, ὅτι τά Χριστούγεννα εἶναι καιρός αὐτογνωσίας καί εὐχαριστίας, ἀποκαλύψεως τῆς διαφορᾶς μεταξύ Θεανθρώπου καί «ἀνθρωποθεοῦ», συνειδητοποιήσεως τοῦ «μεγάλου θαύματος» τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας καί τῆς ἰάσεως τοῦ «μεγάλου τραύματος» τῆς ἀλλοτριώσεως ἀπό τόν Θεόν, κλίνομεν εὐλαβῶς τό γόνυ ἐνώπιον τῆς κρατούσης ἐν ταῖς ἀγκάλαις αὐτῆς τόν σαρκωθέντα Λόγον Θεομήτορος Μαριάμ, μεταφέροντες δέ πρός ὑμᾶς τήν εὐλογίαν τῆς Μητρός Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, εὐχόμεθα αἴσιον, ὑγιηρόν, εὔκαρπον, εἰρηνικόν καί εὐφρόσυνον τόν ἐπερχόμενον νέον ἐνιαυτόν τῆς χρηστότητος τοῦ Κυρίου.
Χριστούγεννα ‚βκγ’
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν
1. Εἰς τήν Θείαν Λειτουργίαν, ΙΒ’, PG 150, 392D.
2. Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, ΣΤ΄, PG 150, 680C.
3. Βλ. Ματθ, ε’, 44.
4. Ἐφεσ. στ’, 15.
5. § 42, 43 καί 44.
Πατριαρχικὴ Ἀπόδειξις ἐπί τοῖς Χριστουγέννοις (2023)
+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
* * *
Τιμιώτατοι ἐν Χριστῷ ἀδελφοί Ἱεράρχαι καί πεφιλημένα τέκνα,
Ἄνωθεν εὐδοκίᾳ ἑορτάζομεν καί ἐφέτος ἐν ψαλμοῖς καί ὕμνοις καί ᾠδαῖς πνευματικαῖς τήν κατά σάρκα Γέννησιν τοῦ προαιωνίου Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, τήν φανέρωσιν δηλονότι τοῦ μυστηρίου τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἀνθρώπου. Κατά τόν Ἅγιον Νικόλαον Καβάσιλαν, τά τελούμενα εἰς τήν Θείαν Λειτουργίαν εἶναι «τῆς ἐνανθρω-πήσεως τοῦ Κυρίου μυσταγωγία», τό δέ ἐν τοῖς προοιμίοις αὐτῆς δοξολογικόν «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» μαρτυρεῖ «ὅτι διά τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Κυρίου πρῶτον ἐμάνθανον οἱ ἄνθρωποι ὡς εἴη τρία πρόσωπα ὁ Θεός» [1]. Ὁ ἱερός πατήρ διακηρύττει ὅτι ὁ Κύριος καί Σωτήρ ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός «τόν ἀληθινόν ἄνθρωπον καί τέλειον καί τρόπων καί ζωῆς καί τῶν ἄλλων ἕνεκα πάντων πρῶτος καί μόνος ἔδειξεν» [2].
Ἡ πρόσληψις τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ καί ἡ διάνοιξις τῆς ὁδοῦ τῆς κατά χάριν θεώσεως εἰς τόν ἄνθρωπον προσδίδουν εἰς αὐτόν ἀνυπέρβλητον ἀξίαν. Ἡ λήθη αὐτῆς τῆς ἀληθείας ὁδηγεῖ εἰς μείωσιν τοῦ σεβασμοῦ πρός τό ἀνθρώπινον πρόσωπον. Ἡ ἄρνησις τοῦ ὑψηλοῦ προορισμοῦ τοῦ ἀνθρώπου ὄχι μόνον δέν τόν ἀπελευθερώνει, ἀλλά ὁδηγεῖ εἰς ποικίλας συρρικνώσεις καί διχασμούς. Ἄνευ συνειδήσεως τῆς θείας προελεύσεώς του καί τῆς ἐλπίδος τῆς αἰωνιότητος, ὁ ἄνθρωπος δυσκολεύεται νά παραμείνῃ ἀνθρώπινος, ἀδυνατεῖ νά διαχειρισθῇ τάς ἀντιφάσεις τῆς «ἀνθρωπίνης καταστάσεως».
Ἡ χριστιανική κατανόησις τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως προσφέρει λύσιν τῶν προβλημάτων, τά ὁποῖα δημιουργοῦν ἡ βία, ὁ πόλεμος καί ἡ ἀδικία εἰς τόν κόσμον μας. Ὁ σεβασμός τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, ἡ εἰρήνη καί ἡ δικαιοσύνη εἶναι δῶρον τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐγκαθίδρυσις ὅμως τῆς κομισθείσης ὑπό τοῦ Χριστοῦ εἰρήνης ἀπαιτεῖ συμμετοχήν καί συνεργίαν τῶν ἀνθρώπων. Ἡ χριστιανική τοποθέτησις εἰς τό θέμα τοῦ ἀγῶνος διά τήν εἰρήνην συγκροτεῖται διά τῶν λόγων τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος εὐαγγελίζεται τήν εἰρήνην, χαιρετᾷ μέ τό «Εἰρήνη ὑμῖν» καί παροτρύνει τούς ἀνθρώπους νά ἀγαποῦν τούς ἐχθρούς των [3]. Ἡ ἐν Χριστῷ ἀποκάλυψις χαρακτη-ρίζεται ὡς «εὐαγγέλιον τῆς εἰρήνης» [4]. Αὐτό σημαίνει ὅτι δι᾿ ἡμᾶς τούς Χριστιανούς, ἡ ὁδός πρός τήν εἰρήνην εἶναι ἡ εἰρήνη, ὅτι ἡ μή βία, ὁ διάλογος, ἡ ἀγάπη, ἡ συγχώρησις καί ἡ καταλλαγή ἔχουν προτεραιότητα ἀπέναντι εἰς ἄλλας μορφάς ἐπιλύσεως διαφορῶν. Μέ σαφήνειαν περιγράφεται η θεολογία τῆς εἰρήνης εἰς τό κείμενον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου «”Ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς”. Τό κοινωνικό ἦθος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» (2020): «Τίποτε δέν ἀντιτίθεται περισσότερο στό θέλημα τοῦ Θεοῦ γιά τά πλάσματά Του πού ἔχουν δημιουργηθεῖ κατ᾿ εἰκόνα καί καθ᾽ὁμοίωσή Του, ἀπό τή βία πού ἀσκεῖται ἐναντίον τοῦ πλησίον… Μποροῦμε ὀρθά νά ἰσχυριστοῦμε ὅτι ἡ βία ἀποτελεῖ τήν κατ᾿ ἐξοχήν ἁμαρτία. Πρόκειται γιά τήν τέλεια ἀντίθεση μεταξύ τῆς κτιστῆς μας φύσης καί τῆς ὑπερφυσικῆς μας κλήσης πρός ἀναζήτηση τῆς ἀγαπητικῆς ἕνωσης μέ τόν Θεό καί τόν πλησίον μας… Ἡ εἰρήνη ἀποτελεῖ μία πραγματική ἀποκάλυψη τῆς βαθύτερης πραγματικότητας τῆς δημιουρ-γίας σύμφωνα πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, καί τῆς μορφῆς ὅπως τήν σχεδίασε Ἐκεῖνος κατά τίς αἰώνιες βουλές Του»[5].
Ἡ εἰρήνη δέν εἶναι δεδομένη καί αὐτονόητος, ἀλλά χρέος, κατόρθωμα, διαρκής μέριμνα καί ἀδιάκοπος ἀγών διά τήν διατήρησίν της. Δέν ὑπάρχουν αὐτοματισμοί καί μόνιμοι συνταγαί. Ἀπέναντι εἰς τάς ἑκάστοτε ἀπειλάς τῆς εἰρήνης ἀπαιτεῖται ἐγρήγορσις, βούλησις διά λύσιν τῶν προβλημάτων διά μέσου τοῦ διαλόγου. Οἱ μεγάλοι ἥρωες τῆς πολιτικῆς εἶναι οἱ ἀγωνισταί τῆς εἰρήνης. Ἡμεῖς συνεχίζομεν νά τονίζωμεν τόν εἰρηνοποιητικόν ρόλον τῶν θρησκειῶν, εἰς μίαν ἐποχήν κατά τήν ὁποίαν ἀσκεῖται κριτική εἰς τάς θρησκείας, ἐπειδή, ἀντί νά ἀναδεικνύωνται δυνάμεις εἰρἠνης, ἀλληλεγγύης καί καταλλαγῆς, τροφοδοτοῦν τόν φανατισμόν καί τήν βίαν «ἐν ὀνόματι τοῦ Θεοῦ: Πρόκειται περί ἀλλοτριώσεως τῆς θρησκευτικῆς πίστεως καί ὄχι περί συμφυοῦς μέ αὐτήν φαινομένου. Ἡ γνησία πίστις εἰς τόν Θεόν εἶναι ὁ αὐστηρότερος κριτής τοῦ θρησκευτικοῦ φανατισμοῦ. Αἱ θρησκεῖαι εἶναι οἱ φυσικοί σύμμαχοι ὅλων τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται διά τήν εἰρήνην, τήν δικαιοσύνην καί τήν προστασίαν τῆς κτίσεως ἀπό τήν ἀνθρωπογενῆ καταστροφήν.
Ἡ ἀνθρωπότης τιμᾷ ἐφέτος τήν 75ην ἐπέτειον τῆς Οἰκουμενικῆς Διακηρύξεως τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου (10 Δεκεμβρίου 1948), ἡ ὁποία ἀποτελεῖ σύνοψιν τῶν θεμελιωδῶν ἀνθρωπιστικῶν ἰδεωδῶν καί ἀξιῶν, «τό κοινόν ἰδανικόν, εἰς τό ὁποῖον πρέπει νά κατατείνουν ὅλοι οἱ λαοί καί ὅλα τά ἔθνη». Τά δικαιώματα τοῦ ἀνθρώπου, κεντρικόν σημεῖον ἀναφορᾶς τῶν ὁποίων εἶναι ἡ προστασία τῆς ἀνθρωπίνης ἀξιοπρεπείας καί τῶν ἀτομικῶν, κοινωνικῶν, πολιτισμικῶν, οἰκονομικῶν καί περι-βαλλοντικῶν ὅρων της, κατανοοῦνται εἰς τήν ἀρχικήν δυναμικήν των, ἐάν ἀναγνωρισθοῦν ὡς θεμέλιον καί κριτήριον τῆς παγκοσμίου εἰρήνης, τήν ὁποίαν συνδέουν μέ τήν ἐλευθερίαν καί τήν δικαιοσύνην. Ἐν τῇ ἐννοίᾳ ταύτῃ, τό μέλλον τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου καί τῆς εἰρήνης συνδέεται καί μέ τήν συμβολήν τῶν θρησκειῶν εἰς τήν ὑπόθεσιν τοῦ σεβασμοῦ καί τῆς πραγματώσεώς των.
Μέ τοιαύτας σκέψεις καί ἑόρτια αἰσθήματα, ἐν πλήρει βεβαιότητι ὅτι ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας καθ᾿ ἑαυτήν ἀποτελεῖ ἀντίστασιν εἰς τόν ἀπανθρωπισμόν, ἀπό ὅπου καί ἄν αὐτός προέρχεται, καλοῦντες πάντας ὑμᾶς εἰς τόν καλόν ἀγῶνα τῆς οἰκοδομῆς ἑνός πολιτισμοῦ εἰρήνης καί καταλλαγῆς, εἰς τόν ὁποῖον ὁ ἄνθρωπος θά βλέπῃ εἰς τό πρόσωπον τοῦ συνανθρώπου του τόν ἀδελφόν καί τόν φίλον καί ὄχι τόν ἐπίβουλον καί τόν ἐχθρόν, καί ὑπενθυμίζοντες εἰς ὑμᾶς πάντας, ἀδελφοί καί τέκνα, ὅτι τά Χριστούγεννα εἶναι καιρός αὐτογνωσίας καί εὐχαριστίας, ἀποκαλύψεως τῆς διαφορᾶς μεταξύ Θεανθρώπου καί «ἀνθρωποθεοῦ», συνειδητοποιήσεως τοῦ «μεγάλου θαύματος» τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας καί τῆς ἰάσεως τοῦ «μεγάλου τραύματος» τῆς ἀλλοτριώσεως ἀπό τόν Θεόν, κλίνομεν εὐλαβῶς τό γόνυ ἐνώπιον τῆς κρατούσης ἐν ταῖς ἀγκάλαις αὐτῆς τόν σαρκωθέντα Λόγον Θεομήτορος Μαριάμ, μεταφέροντες δέ πρός ὑμᾶς τήν εὐλογίαν τῆς Μητρός Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, εὐχόμεθα αἴσιον, ὑγιηρόν, εὔκαρπον, εἰρηνικόν καί εὐφρόσυνον τόν ἐπερχόμενον νέον ἐνιαυτόν τῆς χρηστότητος τοῦ Κυρίου.
Χριστούγεννα ‚βκγ’
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν
1. Εἰς τήν Θείαν Λειτουργίαν, ΙΒ’, PG 150, 392D.
2. Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, ΣΤ΄, PG 150, 680C.
3. Βλ. Ματθ, ε’, 44.
4. Ἐφεσ. στ’, 15.
5. § 42, 43 καί 44.